ولنگاری اخلاقی در سازمان‌های اداری، یکی از آسیب‌های عمیق و نادیده‌گرفته‌شده‌ی نظام مدیریتی است. این پدیده زمانی شکل می‌گیرد که ارزش‌های اخلاقی و حرفه‌ای در رفتار روزمره کارکنان و مدیران جای خود را به منافع شخصی، مصلحت‌گرایی، یا بی‌تفاوتی بدهند. نتیجه‌ی چنین وضعی، شکل‌گیری فضایی است که در آن رعایت اصول انسانی نه تنها تشویق نمی‌شود، بلکه گاه به عنوان ساده‌لوحی یا ضعف تلقی می‌گردد.

ریشه‌های ولنگاری اخلاقی را باید در چند سطح جست‌وجو کرد. در سطح فردی، ضعف وجدان کاری، بی‌مسئولیتی و عادی‌سازی رفتارهای غیراخلاقی نقش دارند. در سطح سازمانی، نبود سازوکار شفاف ارزیابی عملکرد، بی‌تفاوتی مدیران نسبت به تخلفات اخلاقی، و فقدان الگوهای رفتاری سالم از سوی رهبران سازمان زمینه‌ساز آن است. وقتی کارمندان می‌بینند که بی‌انضباطی، چاپلوسی یا رفتار دوگانه سریع‌تر از صداقت و درستکاری به نتیجه می‌رسد، اخلاق به تدریج از فرهنگ سازمانی حذف می‌شود.

پیامدهای این وضعیت تنها به کاهش بهره‌وری خلاصه نمی‌شود. ولنگاری اخلاقی باعث بی‌اعتمادی میان کارکنان، تضعیف سرمایه اجتماعی، و از بین رفتن حس تعلق به سازمان می‌شود. در چنین محیطی، افراد بیشتر به حفظ موقعیت خود می‌اندیشند تا به تحقق اهداف جمعی. فساد اداری نیز اغلب از همین بی‌تفاوتی اخلاقی آغاز می‌شود.

برای مقابله با این پدیده، سازمان‌ها باید اخلاق را نه در شعار، بلکه در ساختار و رفتار روزمره نهادینه کنند. انتخاب مدیران شایسته، ایجاد نظام پاداش برای رفتار اخلاقی، شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها و آموزش مستمر اصول اخلاق حرفه‌ای از مهم‌ترین گام‌هاست. سازمان سالم، سازمانی است که در آن اخلاق ارزش افزوده محسوب شود، نه هزینه.

دکتر عباس خداپرست

#ولنگاری_اخلاقی #سازمان #دکتر_عباس_خداپرست #عباس_خداپرست #مدیریت #شایسته_سالاری